ΤΟ ΠΕΡΙΠΛΑΝΩΜΕΝΟ ΝΕΥΡΟ  – VAGUS NERVE

Ο κύριος ελεγκτής του παρασυμπαθητικού νευρικού μας συστήματος είναι το πνευμονογαστρικό νεύρο. Vagus σημαίνει “περιπλάνηση” στα Λατινικά.   Η απόκριση του νεύρου αυτού, μειώνει το στρες, τον καρδιακό ρυθμό, την αρτηριακή πίεση. Αλλάζει τη λειτουργία ορισμένων τμημάτων του εγκεφάλου, διεγείρει την πέψη,  και προκαλεί όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα που συμβαίνουν όταν χαλαρώνουμε.

Νομίζω ότι αξίζει να αναφέρουμε μερικά πράγματα που είναι γνωστά σήμερα για το ρόλο του , που ίσως μας παρακινήσουν να δίνουμε λίγο περισσότερη  προσοχή καθημερινά σε αυτό.

To Πνευμονογαστρικό Νεύρο (ΠΝ)- Vagus Nerve είναι  το  μακρύτερο νεύρο, αλλά και με την μεγαλύτερη επίδραση στο σώμα,  προέρχεται από τον εγκέφαλο, στο 10^ο κρανιακό νεύρο,  ταξιδεύει κάτω από το λαιμό και μετά περνά γύρω από το πεπτικό σύστημα, το συκώτι, τη σπλήνα, πάγκρεας, καρδιά και πνεύμονες. Είναι τόσο σημαντικό νεύρο ακριβώς γιατί βρίσκεται σχεδόν παντού μέσα στο σώμα. Αυτά τα νεύρα συνδέονται με τους μύες τα όργανα και τους αδένες και σας τροφοδοτούν με αισθητηριακές πληροφορίες.

Μία από τις λειτουργίες του ΠΝ είναι να αναφέρει δεδομένα στον εγκέφαλό σας σχετικά με την ομοιόσταση των οργάνων σας. Ο εγκέφαλος ακούει προσεκτικά  και στη συνέχεια εκτελεί αυτό που είναι απαραίτητο για την ισορροπία.

Το νεύρο αυτό  παίζει επίσης  καθοριστικό ρόλο στη μετάβαση από το συμπαθητικό νευρικό σύστημα (το οποίο ενεργοποιείται μέσα μας για να αντιμετωπίσουμε στρες, επικίνδυνες και δύσκολες στιγμές) στο παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα (το οποίο μας επιτρέπει να επιστρέψουμε στη φυσιολογία, να χαλαρώσουμε και να ανακάμψουμε.) Όταν η συναισθηματική απόκριση είναι ανεπαρκής ή υπερβολική σε σχέση με την κατάσταση που βιώνουμε, το πνευμονογαστρικό  δεν λειτουργεί σωστά.

Η κατανόηση του ρόλου του ΠΝ σε αυτήν τη διαδικασία  όπως θα δούμε, γνωρίζοντας τους τρόπους για να το υποστηρίξουμε, σημαίνει  να εργαστούμε για τον συναισθηματικό συντονισμό και τον αυτοέλεγχο. Όλα αυτά είναι ευέλικτες έννοιες και τεχνικές που μπορούν εύκολα να ενσωματωθούν σε διαφορετικές θεραπευτικές προσεγγίσεις και στρατηγικές εργασίας.

Πνευμονογαστρικός τόνος -Vagal Tone

Ο τόνος του ΠΝ ( το ποσό της δραστηριότητας  του) είναι το κλειδί για την ενεργοποίηση του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος.  Μετράτε με παρακολούθηση του καρδιακού σας ρυθμού  παράλληλα με τον ρυθμό αναπνοής σας. Ο καρδιακός σας ρυθμός επιταχύνεται λίγο όταν εισπνέεται  και επιβραδύνεται λίγο όταν εκπνέετε. Όσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά μεταξύ του καρδιακού ρυθμού εισπνοής και του καρδιακού ρυθμού εκπνοής, τόσο  υψηλότερος είναι ο τόνος. Ο υψηλότερος κολπικός τόνος σχετίζετε με την επαναφορά (recovery) σημαίνει δηλαδή  ότι το σώμα σας μπορεί να χαλαρώσει γρηγορότερα μετά το άγχος.

Οι μετρήσεις του πνευμονογαστρικού  τόνου μπορούν να πραγματοποιηθούν είτε με επεμβατικές είτε με μη επεμβατικές διαδικασίες.  Οι μη επεμβατικές τεχνικές βασίζονται κυρίως στη διερεύνηση της μεταβλητότητας του καρδιακού ρυθμού το γνωστό μας  HRV.

Τι σχετίζεται με τον υψηλό  τόνο;

Ο υψηλός κολπικός τόνος βελτιώνει τη λειτουργία πολλών συστημάτων του σώματος, προκαλώντας καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα, μειωμένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιαγγειακών  παθήσεων, χαμηλότερη αρτηριακή πίεση, βελτιωμένη πέψη μέσω καλύτερης παραγωγής στομαχικών και πεπτικών ένζυμων και μειωμένες ημικρανίες. Ο υψηλότερος κολπικός τόνος σχετίζεται επίσης με καλύτερη διάθεση, λιγότερο άγχος και περισσότερη ελαστικότητα γρήγορη προσαρμοστικότητα.

Τι σχετίζεται με τον χαμηλό  τόνο;

Ο χαμηλός κολπικός τόνος σχετίζεται με καρδιαγγειακές παθήσεις και εγκεφαλικά επεισόδια, κατάθλιψη, διαβήτη, σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, γνωστική εξασθένηση και πολύ υψηλότερα ποσοστά φλεγμονωδών καταστάσεων.

Οι φλεγμονώδεις καταστάσεις περιλαμβάνουν όλα τα αυτοάνοσα ασθένειες (ρευματοειδής αρθρίτιδα, φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, ενδομητρίωση,  αυτοάνοσες  παθήσεις του θυρεοειδούς, λύκος και άλλα).

Η λεωφόρος των πληροφοριών

Ο ρυθμιστής της φλεγμονής

Ένας από τους πιο ενδιαφέροντες ρόλους του ΠΝ είναι ότι είναι μέρος του αντιφλεγμονώδους  αντανακλαστικού το οποίο ελέγχει την απόκριση του εγγενούς ανοσοποιητικού συστήματος και της φλεγμονής. Διαβάζει ουσιαστικά το μικρόβιο του εντέρου και ξεκινά μια απόκριση στη ρύθμιση της φλεγμονής με βάση το αν ανιχνεύει ή όχι παθογόνους έναντι μη παθογόνων οργανισμών.  Με τον τρόπο αυτό, το μικρόβιο του εντέρου μπορεί να επηρεάσει τη διάθεσή σας, τα επίπεδα άγχους και τη συνολική φλεγμονή.

Πώς αυξάνουμε τον  τόνο του πνευμονογαστρικού νεύρου;

Σε κάποιο βαθμό, έχετε γενετική προδιάθεση στα ποικίλα επίπεδα τόνου, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορείτε να το αλλάξετε. Εκτός από το μηχάνημα που κυκλοφορεί, υπάρχουν και πρακτικές που αν τις ασκήσουμε με συνέπεια θα έχουμε ευεργετικά αποτελέσματα  συνολικά στην υγεία μας.

Εδώ είναι μερικοί τρόποι για να τονίσετε το νεύρο:

1. Αργή, ρυθμική, διαφραγματική αναπνοή.

Αναπνεύστε από το διάφραγμα σας, και όχι ρηχά από το θώρακα. Οι πνεύμονες διεγείρουν και τονώνουν το ΠΝ.

2. Σιγοτραγουδώντας Το σιγανό τραγούδι, διεγείρει το πνευμονογαστρικό νεύρο εξαιτίας της σύνδεσης του με τις φωνητικές χορδές. Η επανάληψη ήχων όπως «ΟΜ»
3. Μιλώντας. Ομοίως, η ήρεμη ομιλία είναι χρήσιμη για την αύξηση του τόνου του ΠΝ, λόγω της σύνδεσης με τα φωνητικά κορδόνια.
4. Κρυο θεραπεία έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει την διέγερση του ΠΝ και φυσικά του παρασυμπαθητικού συστήματος. Ακόμα και ένα  κρύο ντους για 1-3 λεπτά ή το πλύσιμο του προσώπου μας με κρύο νερό έχει επίδραση στο νευρικό μας σύστημα.
5. Διαλογισμός, ιδιαίτερα καρδιακός διαλογισμός  που προωθεί συναισθήματα αναζωογονητικά  απέναντι στον εαυτό σας και στους άλλους.  Μελέτες  διαπίστωσαν ότι τα αυξανόμενα θετικά συναισθήματα οδήγησαν σε αύξηση της κοινωνικής εγγύτητας και βελτίωσης του τόνου.
6. Εξισορρόπηση του μικροβίου του εντέρου. Η παρουσία υγιών βακτηρίων στο έντερο δημιουργεί έναν θετικό βρόχο ανατροφοδότησης μέσω του  νεύρου, αυξάνοντας τον τόνο του.
7. ΄Ασκηση – Κίνηση  Μια μέση έντονη σωματική δραστηριότητα διεγείρει αποτελεσματικά το ΠΝ. Λέγοντας «μέσος έντονος» εννοούμε μια προσπάθεια ακριβώς πάνω από τις δυνατότητές μας, καθώς οι πολύ έντονες προσπάθειες μπλοκάρουν το ΠΝ. Οι ιδανικές δραστηριότητες είναι ένας γρήγορος περίπατος ή  κολύμπι,  ανάλογα με την φυσική κατάσταση επίσης η γιόγκα ή  το  τάι τσι  που  φροντίζουν τη φυσιολογία του ανθρώπινου σώματος και τη φυσιολογία των κινήσεων. Οι κινήσεις που απαιτούν ένα αρκετά περίπλοκο επίπεδο συντονισμού  διεγείρουν αποτελεσματικά το ΠΝ.

8. Βελτίωση μεταβλητότητας καρδιακού ρυθμού HRV   Όσο βελτιώνεται η μεταβλητότητα καρδιακού ρυθμού HRV τόσο αυξάνεται ο τόνος του ΠΝ. Σημαντικό για την εξισορρόπηση του νευρικού μας συστήματος, αναζωογονεί και ελέγχει πολλά όργανα, συμπεριλαμβανομένου και της καρδιάς. Συνδέει σημαντικές διαδικασίες όπως η αναπνοή και η αρτηριακή πίεση στην καρδιά. Η καρδιά συνδέεται με τη υγεία στο σύστημα μας συνολικά. Όσο πιο υγιής είναι η καρδιά μας, τόσο πιο υγιές είναι το σώμα μας. Το  πνευμονογαστρικό  νεύρο είναι ένα μέτρο της παρασυμπαθητικής δραστηριότητας του αυτόνομου νευρικού συστήματος.

Οι επιπτώσεις τέτοιων απλών και βασικών πρακτικών στη συνολική υγεία και ιδίως στη φλεγμονή είναι πολύ σημαντικές. Ο τόνος του πνευμονογαστρικού νεύρου χρησιμοποιείται συχνά για την εκτίμηση της καρδιακής λειτουργίας και είναι επίσης χρήσιμος στην εκτίμηση της συναισθηματικής ρύθμισης και άλλων διαδικασιών που μεταβάλλουν ή μεταβάλλονται από αλλαγές στην παρασυμπαθητική δραστηριότητα.

Εάν πάσχετε από φλεγμονώδη κατάσταση, διαταραχή του πεπτικού συστήματος, υψηλή αρτηριακή πίεση ή κατάθλιψη, συναισθηματική απορρύθμιση, χρόνιο άγχος  συνιστάται ιδιαίτερα η εξέταση του πνευμονογαστρικού σας νεύρου.

Όσο η επιστήμη ερευνά την σημασία του πνευμονογαστρικού νεύρου, τόσο περισσότερο  η κατανόηση της μεγάλης λειτουργίας του αποτελεί υπόσχεση στη θεραπεία κάθε είδους ανθρώπινου πόνου.

Η ηρεμία, το καταλάγιασμα του καταιγισμού των σκέψεων, ο συγχρονισμός της καρδιάς και του εγκεφάλου, ο σεβασμός στα όρια και στην επαναφορά, η κίνηση σε αρμονία με το σώμα, η εξισορρόπηση με τους εσωτερικούς μας ρυθμούς, είναι σημαντικά για την φροντίδα αυτού του  μακριού και  περιπλανώμενου νεύρου που είναι το κλειδί για την ευεξία και ευημερία μας.