ΤΡΕΙΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΙ ΤΡΙΑ ΚΕΝΤΡΑ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ
Γνωρίζατε ότι έχετε όχι ένα αλλά τρεις εγκεφάλους με τρία διαφορετικά κέντρα πληροφοριών. Καθένα από αυτά τα τρία κέντρα είναι ένας πολύ περίπλοκος κόμβος επεξεργασίας πληροφοριών με δικό του κύκλωμα και δικό του νευρικό σύστημα! Δεδομένου ότι συνήθως ακούμε μόνο έναν εγκέφαλο πολλές φορές στηριζόμαστε σε αυτόν για να πάρουμε αποφάσεις και έτσι δεν έχουμε όλες τις πληροφορίες που μας παρέχει η σοφία του σώματος.
Αυτοί οι 3 εγκέφαλοι επεξεργάζονται διαφορετικά είδη πληροφοριών τόσο από το εσωτερικό σας περιβάλλον (τον κόσμο μέσα στο σώμα σας) όσο και από το εξωτερικό περιβάλλον σας (τι συμβαίνει έξω από το σώμα σας).
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποτελείτε από τρεις κύριες διαρθρωτικές περιοχές, με διαφορετικά επίπεδα ελέγχου και μια ποικιλία λειτουργιών και βασικών διαδικασιών. Τα ονομάζουμε αυτά ως πρώτο, δεύτερο και τρίτο εγκέφαλο ανάλογα με την εξέλιξη τους στο χρόνο.
Ο πρώτος εγκέφαλος Ο πρωτόγονος εγκέφαλος (Reptilian Brain)
Βρίσκεται στο εσωτερικό μέρος του εγκεφάλου, γνωστό ως στέλεχος του εγκεφάλου. Αυτός ο εγκέφαλος επιβλέπει τις πιο βασικές μας λειτουργίες επιβίωσης,
Αυτός ο πρωτόγονος εγκέφαλος δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι σκέπτεται ή μαθαίνει. Περισσότερο αποτελεί ένα σύστημα προγραμματισμένων από τα πριν ρυθμιστών που διατηρούν τη λειτουργία του σώματος και τις αντιδράσεις του στα σωστά επίπεδα, ώστε να του εξασφαλίζουν την επιβίωση. Ρυθμίζει το αντανακλαστικό και το ένστικτο και είναι υπεύθυνο για πολλές βασικές λειτουργίες απαραίτητες για επιβίωση:
• ορμονικός έλεγχος
• έλεγχος θερμοκρασίας
• έλεγχος πείνας / δίψας
• βασικός έλεγχος αναπνοής και καρδιακού ρυθμού
• αναπαραγωγική ορμή
Δεύτερος εγκέφαλος Ο συναισθηματικός εγκέφαλος (Paleomammalian Brain)
Βρίσκεται στο μεσαίο τμήμα του εγκεφάλου που ονομάζεται λιμπικό ή μεταιχμιακό σύστημα. Αυτός ο ενστικτώδης εγκέφαλος επιβλέπει τις αντιδράσεις φόβου και άγχους καθώς και τις συναισθηματικές μας αναμνήσεις.
Αυτή η περιοχή του εγκεφάλου παρουσιάζει έλεγχο επί της πρώτης και είναι ικανή εκ των υστέρων, η ικανότητα να βλέπει, μετά το συμβάν, τι θα έπρεπε να είχε γίνει. Αυτή είναι μια πτυχή της ανάπτυξης της μνήμης, η οποία είναι μια σημαντική εξελικτική προσθήκη. Το λιμπικό ή μεταιχμιακό σύστημα παλαιότερα ονομαζόταν και οσφρητικός εγκέφαλος εξαιτίας της σημασίας που έχει το σύστημα αυτό και η όσφρηση σε πολλά θηλαστικά. Είναι μια ομάδα δομών του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανόμενης της αμυγδαλής, του ιππόκαμπου και του υποθαλάμου που εμπλέκονται στην επεξεργασία και τη ρύθμιση των συναισθημάτων, της μνήμης, και της σεξουαλικής διέγερσης.
Αυτή η νέα νευρωνική περιοχή προσέθεσε συναισθήματα κατάλληλα για το ρεπερτόριο του εγκεφάλου. Όταν βρισκόμαστε υπό την επήρεια σφοδρής επιθυμίας ή μανίας, είμαστε τρελοί από έρωτα ή παλαβωμένοι από φόβο, είμαστε στο έλεος του μεταιχμιακού συστήματος.
Στην αμυγδαλή γίνεται η σύζευξη όλων των προσλαμβανουσών πληροφοριών που συνδέονται με τα συναισθήματα. Οι συναισθηματικές πληροφορίες φαίνεται να υποβάλλονται σε επεξεργασία σε αυτή την περιοχή του εγκεφάλου, αλλά δεν είναι εκεί όπου βιώνουμε πραγματικά τη φυσική εκδήλωση των συναισθημάτων. Θετικά συναισθήματα, όπως η αγάπη ή εκτίμηση, συνήθως βιώνονται γύρω από την περιοχή της καρδιάς.
Ο τρίτος εγκέφαλος Ο εγκέφαλος σκέψης (εγκέφαλος Neomammalian)
Βρίσκεται στο άκρο του εγκεφάλου που ονομάζεται neocortex. Αυτός ο εγκέφαλος είναι αυτό που επιτρέπει στον προμετωπιαίο φλοιό μας να βιώνει «μεταγνώσεις» ή «να σκεφτόμαστε τη σκέψη μας». Είναι αυτό που μας επιτρέπει να προχωρήσουμε πέρα από τις παρορμήσεις για να μπορέσουμε να βιώσουμε τη φαντασία, την έμπνευση και τη δημιουργικότητα. Ο τρίτος εγκέφαλος έχει το υψηλότερο επίπεδο ελέγχου και ικανότητα πρόβλεψης και πολλές άλλες σημαντικές λειτουργίες, όπως:
• αντίληψη και διαφοροποίηση της σκέψης και του συναισθήματος
• αυτοαναστοχασμός
• διάκριση της κατάλληλης συμπεριφοράς
• επίλυση προβλημάτων
• ενοχή
• ικανοποίηση στόχου
• συγχώρεση
Ο τρίτος εγκέφαλος, συμπεριλαμβανομένου των μετωπιαίων λοβών, των κροταφικών λοβών, των βρεγματικών λοβών και των ινιακών λοβών αποτελούν περίπου το 80% του ανθρώπινου εγκεφάλου. Το κύκλωμα συνεχίζει να αναπτύσσεται στους προμετωπικούς λοβούς που μας βοηθούν να σχεδιάζουμε μια ηθική πορεία στη ζωή. Μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε και να ισορροπούμε την αντίδραση και το συναίσθημα στη λήψη των μικρών και μεγάλων επιλογών στη ζωή μας, μέσω της ανάπτυξης των μετωπιαίων λοβών.
Η έρευνα του Ινστιτούτου HeartMath, υποδηλώνει ότι η συναισθηματική αντιδραστικότητα και το άγχος, που συχνά αντιμετωπίζουμε ως συναισθήματα εσωτερικής αναταραχής, μπορούν να αναστείλουν τις φλοιώδεις περιοχές στον εγκέφαλο. Με την αναστολή αυτή, η επίλυση προβλημάτων παρεμποδίζεται, οι ταχύτητες αντίδρασης και ο συντονισμός επηρεάζονται, και δεν μπορούμε να σκεφτούμε τόσο ξεκάθαρα. Η υψηλότερη νοημοσύνη μπορεί να μπλοκαριστεί από τις αντιδράσεις της πρώτης και της δεύτερης περιοχής του εγκεφάλου. Οι αποφάσεις μας γίνονται λιγότερο αποτελεσματικές, οι ακουστικές μας ικανότητες εξασθενούν, η δημιουργικότητά μας παρεμποδίζεται. Ευτυχώς, το αντίστροφο ισχύει επίσης. Όταν εμείς είμαστε σε αρμονία και ισορροπία, ο φλοιώδης εγκέφαλος ενισχύεται. Μπορούμε να δούμε τις δυνατότητες όπου προηγουμένως δεν μπορούσαμε γιατί αντιλαμβανόμαστε μόνο αδιέξοδα.
Ενώ και τα τρία επίπεδα εγκεφάλου αλληλεπιδρούν συνεχώς, εάν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε όλες τις δυνατότητες που έχουμε στη διάθεσή μας, θα πρέπει και οι τρεις να συνεργαστούν και να επικοινωνούν αρμονικά. Με άλλα λόγια, θα πρέπει να είναι συγχρονισμένοι μεταξύ τους.
Η ενεργοποίηση και των τριών εγκεφάλων ξυπνά τη διαίσθηση, τη διορατικότητα, τη δημιουργικότητα, την ευημερία και τη ζωτική μας ενέργεια. Καθένας από αυτούς τους τρεις εγκεφάλους είναι ένας πυρήνας υπολογιστικού δυναμικού μέσω της μεγάλης συγκέντρωσης νευρώνων και νευρωνικών δικτύων που βρίσκονται σε κάθε κόμβο (κεφάλι, καρδιά, έντερο).
